Από την ίδρυση του ΕΣΥ το 1983 η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ) ποτέ δεν οργανώθηκε και δεν αναπτύχθηκε με τρόπο τέτοιο ώστε να καλύπτει τις ανάγκες του πληθυσμού.
Με τον νόμο 4486/2017 ορίστηκε ο θεσμός του οικογενειακού γιατρού (αφορά τις ειδικότητες Γενικής Ιατρικής και Παθολογίας) ο οποίος είχε την ευθύνη συγκεκριμένου πληθυσμού, με καθορισμένη τοπική αναφορά και οριζόταν ως η πρώτη επαφή του πολίτη με το σύστημα υγείας. Και ενώ ο ρόλος του οικογενειακού γιατρού θα μπορούσε και θα έπρεπε να διευκολύνει την πρόσβαση των ανθρώπων στις Υπηρεσίες Υγείας, δυστυχώς θεσμοθετείται τον Αύγουστο του 2017 με τρόπο ώστε να αποτελέσει φραγμό, αφού με βάση το νόμο η παραπομπή των πολιτών στις Υπηρεσίες Υγείας (δημόσιες και ιδιωτικές) έπρεπε να γίνεται αποκλειστικά από τον οικογενειακό τους γιατρό. Ο θεσμός του οικογενειακού γιατρού λειτούργησε πιλοτικά για πολύ λίγους και για μικρό χρονικό διάστημα εξαιτίας των τεράστιων αδυναμιών του δημόσιου συστήματος υγείας και της ανύπαρκτης ΠΦΥ.
Ο «προσωπικός γιατρός» έρχεται να αντικαταστήσει τον «οικογενειακό γιατρό». Η παραπομπή για την κάλυψη οποιασδήποτε ανάγκης γίνεται αποκλειστικά και μόνο από αυτόν και όποιος δεν κατάφερε να εγγραφεί στον προσωπικό γιατρό θα τιμωρηθεί με 10% επιπλέον συμμετοχή για φάρμακα, εξετάσεις, νοσήλια. Από το νέο έτος το ύψος της ποινής θα φτάσει στο 20%. Με μία καμπάνια τρομοκράτησης, προσφιλής πρακτική της κυβέρνησης και πάντα με την βοήθεια των ΜΜΕ, γίνεται γνωστός στον κόσμο ο θεσμός του προσωπικού γιατρού. Οι κάτοικοι της χώρας προσπάθησαν να εγγραφούν όπου έβρισκαν κενό, όσο μακριά και αν ήταν από τον τόπο κατοικίας τους. Δημιουργήθηκαν έτσι τραγελαφικές καταστάσεις όπου για παράδειγμα κάτοικος της Θεσσαλονίκης αναγκάστηκε να εγγραφεί σε «προσωπικό γιατρό» στην Κοζάνη!
Ένας αριθμός 2.200 παθολόγων και γενικών γιατρών εργαζόμενων στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας στο δημόσιο σύστημα (Κέντρα Υγείας, ΤΟΜΥ, Περιφερειακά Ιατρεία), υποχρεώθηκαν χωρίς να ρωτηθούν ποτέ να μετατραπούν σε «προσωπικοί γιατροί» αναλαμβάνοντας υπό την ευθύνη τους 1500 ασθενείς ο καθένας. Από τους ιδιώτες γιατρούς μόνο 1.200 παθολόγοι και γενικοί γιατροί δήλωσαν διαθέσιμοι με την ευθύνη 2.000 ανθρώπων έκαστος. Δηλαδή 3.300.000 πολίτες μπορούν να εγγραφούν στους γιατρούς του ΕΣΥ και 2.400.000 στους ιδιώτες. Ο υπόλοιπος πληθυσμός; Είναι προφανές ότι τα νούμερα δεν βγαίνουν, οι γιατροί δεν επαρκούν για να καλύψουν τους κατοίκους της Ελλάδας και έτσι η κυβέρνηση έδωσε τη δυνατότητα να γίνουν «προσωπικοί γιατροί» και επιπλέον 8 ιατρικές ειδικότητες (καρδιολόγοι, γαστρεντερολόγοι, φυσίατροι κ.α.)! Ακόμα και έτσι όμως φαίνεται πως τουλάχιστον το 1/3 του πληθυσμού της χώρας μένει εκτός του θεσμού, άρα αποκλείεται και έχει να αντιμετωπίσει και ποινές!
Μέχρι σήμερα οι εργαζόμενοι της ΠΦΥ στο δημόσιο σύστημα εξυπηρετούν πολύ μεγαλύτερο πληθυσμό από 1500, αφιερώνοντας συνήθως το χρόνο που χρειάζεται ο κάθε άνθρωπος και όχι αυστηρά το 15λεπτο που ορίζεται το ραντεβού στον «προσωπικό γιατρό» και φυσικά δεν επαρκεί για μια πλήρη και ολοκληρωμένη ιατρική εξέταση. Επίσης έχουν πολύ περισσότερες και σύνθετες υποχρεώσεις (εμβολιασμούς, εφημερίες, προληπτική ιατρική κ.α.). Τώρα θα διαχωρίζουν ασθενείς σε εγγεγραμμένους στον προσωπικό γιατρό και μη; Πόσες ώρες θα εργάζονται; Πόσο γραφειοκρατική θα γίνει η δουλειά τους;
Οι ιδιώτες γιατροί από την πλευρά τους υποχρεώνονται να υπερεργάζονται με απολαβές που οριακά θα φτάνουν να συντηρούν τα ιατρεία τους και επίσης υποχρεώνονται να καλύπτουν βάρδιες και κενά στα νοσοκομεία (έτσι με αλχημείες το βασικό πρόβλημα της υποστελέχωσης μαγικά επιλύεται!!!!). Επιπλέον απειλούνται από την κυβέρνηση ότι αν δεν ενταχθούν στο θεσμό πιθανόν να τους αφαιρεθεί η δυνατότητα συνταγογράφησης. Στα πλαίσια αυτά ο δρόμος θα είναι ένας για όποιον ιδιώτη γιατρό δεν τα καταφέρει: να γίνει υπάλληλος των μεγάλων ιδιωτικών κλινικών –εταιρειών.
Οι «ήρωες» νοσοκομειακοί γιατροί που κράτησαν όρθια τα νοσοκομεία στην πανδημία έχουν μέσο όρο ηλικίας τα 60 έτη. Με καλυμμένο το 1/3 των οργανικών θέσεων οι όποιες προσλήψεις έγιναν σε γιατρούς και νοσηλευτές ήταν ορισμένου χρόνου και έτσι μέχρι οι άνθρωποι να έρθουν στην εργασία και να εξοικειωθούν με τη συνεργασία που απαιτεί το ΕΣΥ ξαναμπαίνουν στην ανεργία.
Μετά από μια δεκαετία υποχρηματοδότησης με το ύψος των προϋπολογισμών για την υγεία περίπου στο 5% και χωρίς να έχει γίνει καμία πρόσληψη μόνιμου ιατρο-νοσηλευτικού προσωπικού παρόλες τις συνταξιοδοτήσεις, φτάνει και ο νέος νόμος που θα κατατεθεί το επόμενο χρονικό διάστημα. Συνοδεύεται από πλήθος υπουργικών αποφάσεων, και τροπολογιών ενώ το προσχέδιο του διακινείται κρυφά.
Πρόκειται για βίαιη αλλαγή ενός θεσμικού πλαισίου που μετρά 40 χρόνια λειτουργίας και ο σκοπός είναι ένας:
Να μετατραπεί το ΕΣΥ από δημοσίου δικαίου σε ιδιωτικού δικαίου και να εκχωρηθούν στον ιδιωτικό τομέα ακόμα περισσότεροι τομείς-λειτουργίες του δημόσιου συστήματος πέρα από τις ήδη γνωστές της φύλαξης, της καθαριότητας, της σίτισης, κ.α.
Με το νέο νόμο, όμως, αλλάζουν ριζικά και οι εργασιακές σχέσεις στο ΕΣΥ καταργώντας εκτός από τη μόνιμη και την αποκλειστική απασχόληση, καθώς δίνεται η δυνατότητα στους γιατρούς του δημόσιου συστήματος να έχουν ιδιωτικό ιατρείο- δικαίωμα που μέχρι σήμερα είχαν μόνο οι πανεπιστημιακοί νομιμοποιώντας στη συνείδηση της κοινωνίας την έννοια της «πελατείας» στο ΕΣΥ.
Είναι φανερό ότι σε μία κοινωνία που είναι σε συνεχή προσπάθεια επιβίωσης, φοβισμένη και κουρασμένη από την πανδημία, με τους δείκτες υγείας συνεχώς να επιδεινώνονται και με ένα συνεχώς και πιο διαλυμένο ΕΣΥ ο νέος νόμος για την υγεία και ο θεσμός του «προσωπικού γιατρού» φέρνει μόνο αποκλεισμούς, τιμωρίες, οικονομική επιβάρυνση στους πολίτες και απειλές. Παρόλο που τον σκληρότερο αποκλεισμό υφίστανται τα φτωχότερα στρώματα της κοινωνίας - οι ανασφάλιστοι, οι άνεργοι, οι μετανάστες - είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε πως αρχίζει μια νέα περιπέτεια που μας αφορά όλους αφού η διάλυση και η ιδιωτικοποίηση αυτού που έχει απομείνει από το δημόσιο σύστημα υγείας αφήνει στην κοινωνία τις παρακάτω επιλογές:
Όποιος άνθρωπος μπορεί να πληρώσει ίσως να βρει λύσεις στον ιδιωτικό τομέα.
Οι υπόλοιποι ή παραιτούνται από την λύση των προβλημάτων υγείας τους ή απευθύνονται - βιώνοντας την τραγικότητα τους - στα επείγοντα των νοσοκομείων.
Ζητάμε: Δημόσιο δωρεάν Εθνικό Σύστημα Υγείας με ελεύθερη πρόσβαση για όλους/όλες!!!
Μόνιμη και αποκλειστική σχέση εργασίας των υγειονομικών.
Όχι στη διάλυση και ιδιωτικοποίηση του ΕΣΥ
Κοινωνικό Ιατρείο Αλληλεγγύης Θεσσαλονίκης
Νοέμβριος 2022